Tissamaharama / Yala National Park en het Kataragama Festival

Maandag 20 juli 2015 - Dag 8
Om kwart over vier klinkt de Apex ringtone van Barth zijn telefoon. Opstaan! NEEEEE, zegt mijn lijf, ik wil zo graag nog even slapen! Maar dan dringt tot me door wat we gaan doen. We gaan naar Yala! Yeah! We snoozen nog heel even en dan spring ik onder de douche. Maar al wat er komt, geen water. Tenminste, niet van betekenis. Dan maar niet, we worden binnen no time toch weer vies en zweterig. Even wat water om de kop, tandenborsteltje, spullen pakken en naar beneden. Daar staat een van de jongens op ons te wachten met een jute tas met een zogenaamde "packed breakfast", een trommeltje met lekkernijen voor het ontbijt. Hij schenkt nog even een kopje thee in en dan lopen we naar buiten. Een halve minuut later komt de safariwagen het straatje inrijden. Zoals we gevraagd hadden zijn we de eersten. Zo hebben namelijk nog de keuze welke stoelen we kunnen nemen. De safaritruck bestaat uit een cabine en daarachter een zestal stoelen die, net als in een bioscoop, wat verhoogd achter elkaar staan. Zo kun je over elkaar heen kijken. Er zit wel een dak op maar de zijkanten zijn open.

We maken kennis met onze chauffeur en dan vertrekken we. Het is nog best frisjes om vijf uur 's ochtend en voor het eerst deze reis hebben we een fleece nodig. We pikken nog een aantal andere mensen op, maar dit blijken anderen te zijn dan wat ons was verteld. De (Franstalige) Belgische man en zijn zoontje zijn zonder de andere helft van het gezin, dochterlief is ziek geworden en zijn vrouw blijft bij haar. Vervelend voor hen, maar het maakt wel dat we alle vier meer kunnen variëren qua zitplaats.

Tijdens de half uur durende rit naar Yala begint het licht te schemeren. We passeren meerdere safaritrucks. Het kon wel eens druk worden in Yala. Hoe druk blijkt als we bij de entree komen. Er staan tientallen trucks geparkeerd, de chauffeurs zijn in een gebouwtje de tickets a $30 het stuk aan het regelen. En dan is het nog niet eens hoogseizoen! 
Stacks Image 55
Na een minuut of tien komt onze chauffeur terug en we vertrekken verrassend genoeg als een van de eersten. We rijden, in tegenstelling tot veel anderen, in een 4WD en dat merken we duidelijk aan de snelheid die de auto haalt. 
Stacks Image 57
Even later rijden we door de toegangspoort Yala binnen. Een klein stukje verderop staan al wat auto's stil. Het blijkt een pauw te zijn. Mooi hoor, maar wij gaan voor de hoofdprijs, de luipaard. En daarop maak je volgens de chauffeur de meeste kans voor zonsopgang. Dus scheuren we verder. 
Even verderop stoppen we toch weer. De chauffeur wijst naar een adelaar die op een tak zijn prooi uit elkaar scheurt. Maar vlak daarachter zie ik een prachtige dubbele neushornvogel die kort daarna vergezeld wordt door zijn of haar maatje. Wat jammer dat het nog zo donker is, ik heb de foto zoveel mogelijk proberen op te krikken maar hun kleuren komen helaas niet zo goed tot zijn recht. 
Stacks Image 306
Stacks Image 308
Een stukje verderop stoppen we bij een kleine plas. Hier zien we twee alligators en veel, heel veel vogels, waaronder de kleurrijke groene bijeneters. En wat we denken dat een kip is, blijkt de nationale vogel van Sri Lanka te zijn, het Ceyloenhoen. 
Stacks Image 61
Stacks Image 167
Stacks Image 169
Stacks Image 173
Stacks Image 171
We zien ook de eerste herten (Spotted Deer) en emmerladingen vol met pauwen. 
Stacks Image 133
Stacks Image 135
En dan opeens is er iets gespot. Alle auto's draaien en gaan als gekken dezelfde kant op. Na een paar minuten rijden kunnen we niet verder: er staat een file. Het dier waar het om draait zit zo te zien in een boom (dat kan een luipaard zijn) en het is aan de rechter kant van de weg (wij staan aan de linkerkant, in Sri Lanka rijdt men ook links. Eén auto vol Aziaten blokkeert geruime tijd de weg volledig. De chauffeurs worden ongeduldig, de file wordt steeds langer, er ontstaat boosheid en frustratie. Er komt een parkranger bij die de boel probeert los te trekken maar dat lukt niet zo best. Na heel lang wachten zijn we eindelijk aan de beurt. Het is een lippenbeer, het dier zit in de boom en is duidelijk te zien, al is niet precies zichtbaar wat boven en onder is. Op onderstaande foto zie je rechtsboven een oor, daaronder een oog en dan de naar beneden wijzende witte snuit. 
Stacks Image 65
We blijven kort staan en rijden dan maar door, weg van de chaos. En dat blijkt een goede zet, want slecht een paar honderd meter verderop komt er pal naast ons een olifant uit de bosjes. Hij loopt langzaam voor onze auto langs, kijkt nog even naar binnen en loopt dan door de bossages in. Dat was een extreme close encounter! 
Stacks Image 75
Even verderop steekt een troep apen de weg over en nog een stukje verder zien we opeens een olifant midden op de weg staan. Hij lijkt niet erg op z'n gemak van een aantal auto's die te dichtbij komen: één auto passeert hem zelfs, de idioot. Wij maken duidelijk dat we het niet ok vinden om te dichtbij te gaan omdat we hem net willen stressen en de chauffeur houdt goed afstand. De telelenzen doen hun werk wel. 
Stacks Image 157
Stacks Image 175
In de verte zien we op gegeven moment Elephant Rock. En in de vorm is onmiskenbaar een olifant te herkennen. En we blijven maar mooie dingen zien, wat een prachtig park!
Stacks Image 143
Stacks Image 177
Stacks Image 179
Stacks Image 181
En dan opeens zijn we bij zee! We hadden even niet door dat Yala voor een groot deel aan zee grenst. Maar na vijf uur in de hobbelende auto is dit wel een welkome stop!
Stacks Image 161
Stacks Image 185
Stacks Image 187
Stacks Image 189
Vlak nadat we weer vertrokken zijn zien we nóg een olifant, midden in een prachtige plas, genietend van hapjes waterhyacint. Wat een prachtig plaatje!
Stacks Image 183
Via een andere plas waar het wemelt van de watervogels en een dier wat van afstand op een slang lijkt en wat we pas later, als ik de foto's geïmporteerd heb, kunnen identificeren (het blijkt een slangenvogel met een vis in zijn snavel te zijn) rijden we naar de uitgang van Yala. We hebben er 5,5 uur rondgereden maar ik had het er nog wel een paar uur volgehouden.
Stacks Image 191
Stacks Image 193
We hebben voor vanavond echter andere plannen, we gaan naar het Kataragama festival. En daar hebben we ook enorm veel zin in!

Na een powernap en een snelle lunch staat om half 3 Sumith met zijn tuktuk voor de deur om ons naar Kataragama te brengen. Hier is drie dagen geleden een Hindu-festival begonnen. Voor de Tamil Hindu's is Kataragama de heiligste van alle heilige plaatsen in Sri Lanka omdat hier de tempel van Skanda, de Maha Devalla staat.

We doen ruim een half uur over de 15 kilometer naar Kataragama. Op het eerste oog lijkt het er nog niet zo druk, maar als Sumith zijn tuktuk geparkeerd heeft en we richting de tempels lopen, waar het festival plaatsvindt, zijn we talloze stalletjes waar offergaven in de vorm van witte, roze en rode bloemenslingers kunnen kopen voor de in 1987 gerestaureerde tempel. Maar er wordt ook snoep en kleding verkocht. Ook kunnen mannen er hun hoofd laten scheren. Als de pelgrims, die 45 dagen voor het jaarlijkse festival start de lange reis (de Pada Yatra) ondernemen vanuit het Jaffna schiereiland in het noorden aankomen in Kataragama is het scheren van het hoofd het eerste wat ze laten doen. De pelgrims geloven dat ze wandelen in de voetstappen van de god Kataragama en de Veddah's, de eerste pelgrims op deze route. Tijdens de oorlog met de Tamil Tigers in het noorden is de route lange tijd onderbroken geweest maar nu is de pelgrimage enorm populair.
Stacks Image 195
Bij de heilige rivier Menik Ganga is het een drukte van jewelste. Gelovigen waden of baden erin. Overal klinkt muziek. Het grappige is dat het zelfs een beetje aanvoelt als de festivals waar wij heen gaan: veel mensen met dezelfde energie en een groot gemeenschapsgevoel. Overal staan tentjes of liggen soms alleen dekens met pratende, lachende, slapende en etende mensen. We voelen ons er dus wel thuis ;-)
Stacks Image 199
Stacks Image 203
Stacks Image 205
Nadat we over de brug over de rivier zijn gelopen komen we aan bij het eerste heiligdom, de Ul-Khizr moskee. Anders dan dat wij gewend zijn mag iedereen hier naar binnen. De moskee is voor iedereen. Ook uniek is dat er muziek gemaakt en gezongen wordt. Er wordt ruimte voor ons gemaakt door de mensen die bij de muziek staan te kijken en we worden aangemoedigd om foto's te maken.
Stacks Image 213
Stacks Image 211
Stacks Image 209
Verder gaan we, langs een prachtig gekleurd Hindu tempeltje over het grote plein naar de poort (schoenen uit!) waartoe we toegang krijgen tot het tempelcomplex waar de Maha Devalla staat, omringd door kleinere tempels gewijd aan Ganesh (de olifantengod), Kali (Parvati, de moeder van Ganesh) en Pattini. Op twee plaatsen op het binnenhof voor de gebouwen staan vierkante hekjes. De gelovigen steken een kokosnoot in brand en gooien deze dan met kracht binnen deze hekjes. Breekt de kokosnoot dan is je ego gebroken (wat goed is). Breekt hij niet dan heb je een probleem... Wij gaan naar ("natuurlijk" moet ik zeggen, met mijn Ganesh tattoo) binnen in de Ganesh tempel om te bidden. We geven een klein geldbedrag en krijgen bij het naar buiten gaan een witte stip op het voorhoofd en een slok water te drinken. Ik slik 'm door, kan me niet voorstellen dat ik in zo'n omgeving ziek word! (of ben ik nou naïef... ;-) Maar ter geruststelling, ik ben er niet ziek van geworden).
Stacks Image 217
Stacks Image 219
Stacks Image 221
Stacks Image 231
Stacks Image 223
Stacks Image 225
We verlaten het tempelcomplex aan de achterkant. Onderweg naar de grote, witte, 2de-eeuwse Kirevehara-dagoba zien we een troep apen, offergaven voor Boeddha en geiten, die zich er prima lijken thuis te voelen.
Stacks Image 243
Stacks Image 229
Stacks Image 235
Stacks Image 239
Stacks Image 245
Stacks Image 247
Stacks Image 233
Stacks Image 251
Stacks Image 253
Nadat we de dagoba bezocht hebben lopen we op aanwijzen van Sumith naar de plek waar de olifanten gedurende het festival staan. Een aantal wordt gewassen op deze plek, maar als we even later bij de rivier komen wordt een aantal andere olifanten, waaronder de grote "King Elephant" net naar de rivier geleid om daar gewassen te worden. De zon is inmiddels onder, er klinken bellen en muziek, en de sfeer is waanzinnig mooi. Net als zovelen krijgen wij hier ook een stempel van een drietand (het symbool van Kataragama) op ons voorhoofd.
Stacks Image 237
Stacks Image 255
Stacks Image 249
We lopen terug naar de tempel, waar grote groepen deelnemers aan de parade zich inmiddels klaarmaken. We zien een aantallen mannen zich in het hete zand om hun as draaien. Ze hebben het duidelijk erg zwaar en worden aangemoedigd door hun vrouwen. Dit is een van de vormen van lichamelijke deemoedigheid waarmee de gelovigen hun devotie aan Kataragama tonen. Andere vormen zijn het steken van ijzeren staken door hun wangen, hangen aan haken in hun lichaam of lopen over hete kolen. Dat zien we vandaag (gelukkig?) niet.

Sumith neemt ons mee naar een plek naast de Ganesh tempel. Hier komen zometeen de olifanten naartoe, zegt hij. Het blijkt de mooiste plek te zijn die we kunnen bedenken. Alle olifanten komen met een offergave in de form van bloemen in hun slurf eerst naar de Ganesh tempel, geven daar hun bloemen af, krijgen er een lekkernij voor terug en gaan vervolgens drie maal door hun knieën om hun respect te tonen. Hetzelfde doen ze nog een keer voor de middelste tempel, die van Kataragama.
Stacks Image 301
Stacks Image 259
Als deze ceremonie is afgelopen wandelen we naar de plek vanaf waar we de parade gaan bekijken. In een tempelachtig gebouwtje staat inmiddels de grote mannetjesolifant met een prachtig rood gewaad om te wachten. Even later begint de avond puja, het gebed in de tempel. Tegelijkertijd wordt een frame op de rug van de olifant behangen met bloemenslingers, die vanuit de gelovigen aangereikt worden. Het is een opzwepende en indrukwekkende ceremonie die duurt tot het hele frame maar ook de slagtanden van de olifant volledig behangen zijn.
Stacks Image 271
Stacks Image 269
Stacks Image 267
En dan begint de parade. We hebben een prachtige plek. Voor ons worden potten met kooltjes aan lange stokken aangestoken, maar we hebben vol zicht op de fantastische parade die aan ons voorbijtrekt. Dansende en muziek makende mannen en vrouwen, allen in prachtig bonte kleding, afgewisseld met olifanten in schitterende gewaden. Het is een van de mooiste dingen die we ooit tijdens onze reizen gezien hebben en na de 45 minuten durende parade zijn we zwaar onder de indruk van wat we net hebben mogen aanschouwen.
Stacks Image 265
Stacks Image 261
Stacks Image 263
Stacks Image 279
Stacks Image 281
Stacks Image 283
Stacks Image 285
Stacks Image 287
Stacks Image 289
Stacks Image 291
Stacks Image 293
Om het paradeterrein heen lopen we terug naar de brug over de rivier. We hebben nog wat moeite om dit moois achter te laten en spieken af en toe nog even over de menigte heen naar de parade, die inmiddels het grote plein voor de tempel aan het rondtrekken is. Dan nemen we afscheid. Wat was dit geweldig mooi...
Stacks Image 297
In stilte rijden we terug naar Tissa. We hebben niks te zeggen en genieten na van het indrukwekkende spektakel van net.

Als we terugkomen zijn Leoni en Bram, het Nederlandse stel dat ons op het festival heeft geattendeerd, nog wakker. We lusten wel een biertje in de tuin om onze verhalen bij te delen maar de oude man die guesthouse beheert is moe en wil graag alles afsluiten. Hij moet om drie uur weer op, vertelt hij. Hij is oud en wil heel graag slapen. We begrijpen het, maar hadden graag onze laatste adrenaline nog even met de anderen willen opmaken. Samen met het bezoek aan Yala vanochtend (was dit echt allemaal dezelfde dag?!?) was dit absoluut een van de allermooiste dagen ooit!