Barth & Ineke go Morocco (& Boom)

Als we wakker worden is de zwelling van mijn linkerhand duidelijk verminderd. De rode blaren zijn paars aan het worden en op meer plekken op mijn armen en nu ook op andere plekken op mijn lichaam zitten rode bulten. Maar de jeuk valt mee en na een paracetamolletje of wat tegen de pijn en een liefdevol gebracht ontbijtje (de lieve dames van de Riad zijn aldoor erg met me begaan) gaan we op pad, dat wil zeggen, we nemen weer lekker een taxi. Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan met 30 graden om 10 uur 's ochtends...

We gaan als eerste naar de Saadische Tomben, die door Ahmed al Mansour, de tweede Saadische sultan gebouwd werden voor nakomelingen van de Profeet Mohammed op de plek waar ooit een begraafplaats lag. De Saadiërs waren afkomstig uit de Draa vallei en trokken in een vlaag van opgezweepte religieuze hartstocht en nationalisme door Marokko en veroverden Marrakesh in 1524. Uiteindelijk viel de Saadische dynastie en werden de tomben eind 17e eeuw dichtgemetseld en in 1917 door de Fransen herontdekt. 

De tombes zijn van een enorme schoonheid en het voelt er vredig, zeker omdat er nog geen groepen zijn. En, zoals overal in Marrakesh, er zijn katten. Veel katten!

We verlaten de tombes en gaan op weg naar Dar Si Said, een van de mooist bewaard gebleven huizen in de stad. De wandeling erheen is leuk, met typisch Marokkaanse straatbordjes. Tussen de auto's door worden handkarren geduwd en rijden ezelkarren, het contrast tussen de oude en nieuwe wereld is groot. 

Dar Si Said is een bijzonder indrukwekkende riad, in de 19e eeuw gebouwd door de broer van grootvizier Ba Hmad, de opdrachtgever van het El Bahia paleis. Het is een sierlijk voorbeeld van lokaal ambachtschap, behalve de spectaculair beschilderde trouwzaal die door handwerkmannen uit Fez is gemaakt. In de riad is nu het Museum of Moroccan Arts gevestigd, met als een van de hoogtepunten een mini-"reuzen"radje voor baby's, gemaakt van hout. 

Na een heerlijke lunch op het dakterras van Le Dejeuner de Marrakesh waar we een prachtig uitzicht hebben over de stad (nog steeds vrijwel alleen maar laagbouw!) laten we ons in een soort van tuktuk naar onze volgende bestemming rijden: Les Jardins Marjorelle.

Les Jardins Majorelle zijn in de jaren twintig van de vorige eeuw aangelegd door Jacques Majorelle, een Franse oriëntalistische schilder. Om zijn zienswijze van de tuinen te behouden en om de tuinen open te kunnen houden voor publiek zijn de tuinen aangekocht door modeontwerper Yves Saint Laurent en zijn partner die ze vervolgens cadeau hebben gedaan aan de stad Marrakesh. Da's pas een boeketje bloemen... Na zijn dood in 2008 is de as van Saint Laurent verstrooid over de tuinen en recentelijk is er voor hem een monument geplaatst. 

De tuinen zijn nu een psychedelische mix van meer dan 300 plantensoorten, variërend van bougainvillea, allerlei soorten cactussen, bamboe en een prachtige vijver met waterlelies. In een prachtig blauw art-deco huis is Saint Laurents collectie van Marokkaanse kunst alsmede schilderijen van Majorelle gevestigd. Al met al absoluut geen onaardige plek om de hitte van de middag te ontlopen, zeker niet met een heerlijk kopje Marokkaanse muntthee in het café.

We besluiten nog één stop te maken bij de leerlooierij in de stad. We moeten 100 Dirham betalen (zo'n 10 euro), krijgen een bos verse munt in de handen geduwd (zodra we bij de bassins komen begrijpen waarvoor dit is, de stank is niet te doen, we duwen de munt nog net niet in onze neus!) en krijgen vervolgens de meest gehaaste rondleiding ooit langs de looi bassins. We hebben net tijd om wat foto's te maken, het mannetje brabbelt nog iets over dat het geld alle families die hier werken toekomt (en dat hopen we dan maar) maar geeft bar weinig uitleg over de werkzaamheden en sleurt ons dan mee een winkeltje in, waar we sneller dan zijn rondleiding weer uit verdwijnen. 

We lopen in de richting waarvan het mannetje aangaf dat daar het Djemaa El Fnaa plein moet liggen en worden dan aangesproken door een jongen van een jaar of twaalf, dertien. Hij vraagt waar we vandaan komen, dat mensen uit Holland "so nice" zijn en wijst af en toe met een vingertje dat we díe kant op moeten. Ja, dat weten we. Hij bijt zich vast als een pitbull en we raken hem niet meer kwijt, hij wil geld. Waarvoor dan, we hebben hem toch niks gevraagd? Negeren helpt niet, uitleggen helpt niet, vriendelijk bedanken en boos worden ook niet. Als uiteindelijk wat volwassen mannen zich ermee bemoeien druipt hij af. En dit maken we vaker mee, mensen die ogenschijnlijk alleen een praatje willen maken maar dan opeens vinden dat ze daarvoor beloond moeten worden. Een rare verdraaiing van de feiten. 

We zoeken onze weg naar het Maison de la Photographie (www.maison-delaphotographie.com), waar een mooie collectie oude zwart/wit foto's van begin vorige eeuw moet hangen. De collectie is bij elkaar gebracht door een Parijzenaar en een Marrakeshi. Zij hebben hun krachten gebundeld om zoveel mogelijk foto's te verzamelen en hebben besloten deze fotogalerij te openen, waar ze zo'n 4500 foto's, 2000 glasnegatieven en 80 documenten bijeen hebben weten te brengen. De tentoongestelde foto's zijn prachtig en geven een indrukwekkend beeld van het leven in Marokko vanaf het einde van de 19e eeuw tot plusminus 1950. Na de foto's bekeken te hebben nemen we een kijkje op het dakterras, vanwaar Marrakesh zich weer laat bewonderen.

Als we na enige tijd weer naar beneden lopen is de voordeur dicht en het rolluik ervoor naar beneden. De man die ons ontving is weg en de lichten zijn uit. Zijn we hier nu echt opgesloten? Het zal toch niet? Dan herinneren we ons een andere (nood)deur. We lopen erheen en deze blijkt vanaf de buitenkant gelukkig niet afgesloten te zijn. Wat een stunt was dát geweest! We zagen ons de nacht al doorbrengen tussen de oude foto's, dromend van een Marokko van weleer... 

We besluiten niet op het Djemaa El Fnaa plein te eten maar een taxi om de medina heen naar ons eigen buurtje te nemen. Hier wandelen we naar het Café Arabe waar we, vermoeid van de hele dag lopen en de warmte, een heerlijk koele fles rosé bestellen. 

De zon gaat langzaam onder over de daken van Marrakesh en tegen kwart voor acht gaat de muziek uit en klinken even later de stemmen van de muezzins. Alle bediening ligt stil om de mannen de kans te geven te eten. Wanneer ze terugkomen bestellen we een smakelijke pasta. Life's good... 

En vooral vandaag is het leven extra goed. Dat we het nooit vanzelfsprekend mogen vinden bewijst de lange stoet lijkwagens die we allemaal op de televisie hebben kunnen zien vandaag. Het heeft ons de hele dag beziggehouden, ook al zitten we in Marokko en hebben we het niet live kunnen zien of de minuut stilte in Nederland mee kunnen maken. Maar onze gedachten zijn de hele dag bij de slachtoffers van MH17 en hun nabestaanden geweest, wat een onvoorstelbaar leed...